مؤلّفه های مکتب رمانتيسم در رمان دکتر نون زنش را بيشتر از مصدّق دوست دار

مؤلّفههای مکتب رمانتيسم در رمان
دکتر نون زنش را بيشتر از مصدّق دوست دارد
* خليل کهریزی
دانشآموختۀ دکتری زبان و ادبيّات فارسي دانشگاه رازی
خليل بيگزاده
دانشيار گروه زبان و ادبيّات فارسي دانشگاه رازی
)از ص 171 تا 187(
تاريخ دريافت مقاله: ،1398/11/19 تاريخ پذيرش مقاله: 1399/6/26
علمي-پژوهشي
چکيده
رمانتیسم از مکتبهای فلسفی-ادبی و مادر بسیاری از مکاتبِ اروپايی است که بعضی دگرگونیهای
فکری را در اروپا در پی داشت. گرچه رمانتیسم در قرن نوزدهم میالدی در آلمان، به عنوان مکتبی
مشخّص، معرّفی شد، امّا بعضی رگههای آن از ديرباز در فرهنگ و تفکّر ايرانی وجود داشته و بر حیات
فکری و فرهنگی بشر ايرانی سايه افکنده است؛ چنانکه میتوان اين رگهها را در بیشتر آثار ادبی-هنری
ايرانی از گذشته تاکنون مشاهده کرد و ريشههايش را در تاريخ فرهنگی-ادبی اين سرزمین جُست. رمان
دکتر نون زنش را بیشتر از مصدّق دوست دارد، نوشتۀ شهرام رحیمیان از نويسندگان نسل سوم ايرانی
است که میتوان مؤلّفههای مکتب رمانتیسم را در بنیانهای فکری و ساختاری آن ديد؛ از همین روی،
در اين پژوهش کوشیدهايم اصول مکتب رمانتیسم را در اين رمان به روش توصیفی-تحلیلی بررسی
کنیم. يافتههای پژوهش نشان میدهد رمان مورد اشاره که بخشهايی از روايتِ آن بر پايۀ تفاوتِ تخیّل
با خیال شکل گرفته است، مؤلّفههايی از رمانتیسم مانند آشنايیزدايی زنمحور، اسطورهانديشی، گرايش
به موسیقی، پناهبردن به افیون، بازگشت به طبیعت و فطرت کودکی، گرايش به مرگ شهوانی و تناقض
زندگی شخصی با مسئولیّت اجتماعی را در خود دارد و از نمونههای ادبی مکتب رمانتیسم در ادبیّات
داستانی فارسی است.
واژههای کليدی: رمانتیسم، مؤلّفهها، فرهنگ ايرانی، رمان فارسی، دکتر نون زنش را
بیشتر از مصدّق دوست دارد.

kh.khahrizi@gmail.com :مسئول نويسندۀ رايانامۀ .*
/172 مؤلّفههای مکتب رمانتيسم در رمان دکتر نون زنش را بيشتر از مصدّق دوست دارد
.1 مقدّمه
مکتبهای ادبی در سدههای نوزده و بیست میالدی، چارچوبهای مشخّصی برای
آفرينشِ هنری ايجاد کرده بودند که هرکدام در يک دوره هنرمندان را در محدودهای
مشخّص به آفرينشِ هنری وامیداشتند؛ چنانکه گسترش مکتب رئالیسم در اروپا
بسیاری از نويسندگان را بر آن داشت که داستانهای واقعگرا بنويسند و از اين بین،
گوستاو فلوبر )Flaubert Gustave)، نويسندۀ نامدارِ واقعگرا و شاهکار او، مادام بوواری،
کتاب مقدّس رئالیسم شمرده میشود )سیدحسینی، :1376 ج281/1(.

…از همین روی، در مواردِ متعدد میتوان پايۀ فکری مشخّص هر نويسنده يا شاعر را

ادامه در پی دی افت

پی دی اف